Rak rdzeniasty tarczycy - przyczyny, objawy, leczenie

2019-05-10 11:48

Rak rdzeniasty tarczycy jest to rzadko występujący nowotwór. Rak rdzeniasty tarczycy w części przypadków występuje rodzinnie. Ryzyko wystąpienia nowotworu u krewnych pierwszego stopnia wynosi 50 proc. Jakie są pozostałe przyczyny i objawy raka rdzeniastego tarczycy? Na czym polega leczenie?

Rak rdzeniasty tarczycy - przyczyny, objawy, leczenie
Autor: Thinkstockphotos.com Rak rdzeniasty tarczycy - przyczyny, objawy, leczenie

Spis treści

  1. Rak rdzeniasty tarczycy - przyczyny
  2. Rak rdzeniasty tarczycy - objawy
  3. Rak rdzeniasty tarczycy - diagnostyka
  4. Rak rdzeniasty tarczycy - leczenie
  5. Rak rdzeniasty tarczycy atakuje co roku ok. 100 osób
Zdrowo Odpytani: Kto pije płyn Lugola? Co to T3 i T4? Sprawdzamy waszą wiedzę

Rak rdzeniasty tarczycy (RRT) to jeden z typów nowotworów, które rozwijają się w gruczole tarczowym. Stanowi około 4-5 proc. wszystkich zachorowań na raka tarczycy. Zdarza się, że dotyka młode osoby między 20. a 40. rokiem życia – mówi prof. Marek Dedecjus z Kliniki Endokrynologii Onkologicznej i Medycyny Nuklearnej, Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej – Curie. Rak rdzeniasty tarczycy wywodzi się  z  komórek  okołopęcherzykowych  C,  produkujących kalcytoninę - hormon, który reguluje poziom wapnia i fosforu w organizmie.

Rozprzestrzenia się miejscowo w obrębie węzłów chłonnych szyi oraz otaczających mięśni i tchawicy, a drogą naczyń chłonnych i krwionośnych daje przerzuty do węzłów chłonnych śródpiersia płuc, wątroby, kości.

Rak rdzeniasty tarczycy - przyczyny

Wyróżnia się dwa typy raka rdzeniastego tarczycy:

  • sporadyczna -  w większości przypadków RRT jest rakiem sporadycznym. Sporadyczny RRT może wystąpić w każdym wieku. Najczęściej rozpoznawany jest w wieku 50–60 lat
  • dziedziczna - w pozostałych przypadkach jest rakiem dziedzicznym, dziedziczonym autosomalnie dominująco. Dziedziczny rak rdzeniasty tarczycy może występować jako:

    - rodzinny rak rdzeniasty tarczycy (familial medullary thyroid carcinoma – FMTC) – bez towarzyszących chorób endokrynologicznych

      - część zespołu mnogiej gruczolakowatości wewnątrzwydzielniczej (multiple endocrine neoplasia – MEN): MEN 2A i MEN 2B, z towarzyszącymi chorobami endykronologicznymi

      zespół MEN 2A (zespół Sipple’a) zespół MEN 2B
      • rak rdzeniasty tarczycy
      • guz chromochłonny
      • nadczynność przytarczyc
      • rak rdzeniasty tarczycy
      • cechy marfanoidalne (wiotkość stawów, deformacje kostne)
      • anomalie fenotypowe (nerwiaki języka, nerwiakozwojaki)
      • guz chromochłonny

        Rak rdzeniasty tarczycy - objawy

        Rak rdzeniasty tarczycy rozwija się zwykle skrycie, a pierwszym objawem, z którym chorzy zgłaszają się do lekarza jest wyczuwalny pojedynczy, bezbolesny guz na szyi. Inne objawy sugerujące raka rdzeniastego tarczycy to:

        Rak rdzeniasty najczęściej objawia się jako guzek tarczycy.

        Rak rdzeniasty tarczycy - diagnostyka

        Najważniejszym badaniem w diagnostyce raka rdzeniastego tarczycy jest oznaczenie stężenia kalcytoniny we krwi. Dodatkowo lekarz może zlecić oznaczenie innych markerów, takich jak: chromogranina A, enolaza neuronospecyficzna, histaminaza. U każdego chorego z rozpoznanym raka rdzeniastego tarczycy należy wykonać badanie genetyczne.

        Niezbędnym badaniem jest też USG tarczycy. Podejrzenie przerzutów wymaga wykonania badania scyntygraficznego tarczycy.

        Rak rdzeniasty tarczycy - leczenie

        - Leczenie raka rdzeniastego tarczycy oraz rokowania są znacznie gorsze niż w innych, w zróżnicowanych rakach tarczycy. Podstawową metodą leczenia jest usunięcie gruczołu tarczowego wraz z rozwiniętym guzem nowotworowym. Niestety, wciąż niemal połowy pacjentów choroba rozpoznawana jest w stadium zaawansowanym, gdy nowotwór dał już przerzuty rozsiewając się po innych tkankach organizmu. Dodatkowym utrudnieniem jest jego agresywny charakter. Rak rdzeniasty jest oporny na leczenie radiojodem, który jest skuteczny w przypadku innych zróżnicowanych nowotworów tarczycy – dodaje prof. Marek Dedecjus.

        Markerami stosowanymi w diagnostyce i monitorowaniu chorych są kalcytonina i antygen karcinoembrionalny wydzielane przez guz.

        Od 2012 są dostępne nowe terapie celowane - inhibitory kinazy tyrozynowej (TKI) – leczenie, które opóźnia rozwój raka rdzeniastego tarczycy i daje pacjentom szansę na dłuższe życie. Choć korzystają z niego pacjenci z innych krajów Unii Europejskiej, dla chorych w Polsce wciąż jest ono niedostępne.

        - W efekcie braku dostępu do leczenia celowanego, jedyną możliwością jaką mają obecnie polscy lekarze jest monitorowanie stężenia kalcytoniny – czyli markera, który monitoruje aktywność choroby. Staramy się włączać pacjentów do badań klinicznych prowadzonych w poszukiwaniu nowych terapii lekowych – to jedyna alternatywa jaką na tę chwilę możemy zaproponować – mówi prof. Marek Dedecjus.

        Gdzie szukać pomocy

        - Osoby zmagające się z rdzeniastym rakiem tarczycy są w bardzo trudnej sytuacji i potrzebują wsparcia w staraniach o leczenie - najważniejszą potrzebę ludzi chorujących onkologicznie. Obecnie pozbawieni są szans w nierównej walce z chorobą. Polskie Amazonki od lat zajmują się budowaniem świadomości na temat raka tarczycy, a o raku rdzeniastym do tej pory mówiło się niewiele – mówi Elżbieta Kozik, prezes organizacji Polskie Amazonki Ruch Społeczny, która od 2014 roku prowadzi kampanię wspierającą pacjentów z rakiem tarczycy „Motyle pod Ochroną”.

        Źródło: biznes.newseria.pl

        Rak rdzeniasty tarczycy atakuje co roku ok. 100 osób